Amper controle in zone 30

Hasselt - Wie in Limburg te hard rijdt in een zone 30, moet niet meteen een boete vrezen: er wordt namelijk nauwelijks gecontroleerd op snelheid. Dat is opvallend, want in de rest van Vlaanderen treedt de politie wél op. De politiezone Limburg Regio Hoofdstad (LRH) controleert zelfs bewust niet, “omdat de gevolgen van een snelheidsovertreding in zone 30 erg zwaar zijn in vergelijking met de ernst van de feiten”, aldus woordvoerder Dorien Baens.

Meer dan 140.000 keer schreven de lokale politiezones in ons land vorig jaar een snelheidsboete uit in een zone 30. Het overgrote deel van die overtredingen (ruim 95.000) werd in Vlaanderen vastgesteld. Dat is meer dan ooit tevoren, want in 2014 werden in heel het land nog maar 92.000 bestuurders op de bon gezwierd in een zone 30.

Maar terwijl de pakkans in de rest van het land (en dan vooral in Vlaanderen en Brussel) toeneemt, blijft het risico op een boete in Limburg piepklein. Vorig jaar deelden de Limburgse politiezones net iets meer dan 1.000 boetes uit, amper één procent van het Vlaamse totaal.

Nog opvallender is dat slechts vier van de veertien Limburgse politiekorpsen structurele inspanningen doen als het aankomt op het respecteren van de snelheid in een zone 30, zo blijkt uit cijfers die Kamerlid Karolien Grosemans (N-VA) opvroeg bij minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA).

Afdwingen
In Hamont-Achel, Neerpelt en Overpelt schreef politiezone HANO 637 boetes uit, meteen het gros van de overtredingen in Limburg. De rest van de boetes werd uitgedeeld in de zones Lommel (214 boetes), CARMA (124 boetes) en Beringen-Ham-Tessenderlo (52 boetes).

In alle andere politiezones wordt niet of nauwelijks gecontroleerd in de zones 30, met een of twee boetes per jaar. Onbegrijpelijk, zo vindt Grosemans. “Als je een zone 30 inricht, moet je ook controleren. Ik doe veel huisbezoeken en de mensen vragen veel meer controles. Ze zijn bang om hun kinderen alleen naar school te laten fietsen op 1 september.”

In politiezone HANO, waar het meeste boetes worden uitgedeeld, snappen ze die redenering. “Wij hebben zes middelbare en 25 lagere scholen op ons grondgebied en maken echt een punt van de verkeersveiligheid in die omgeving”, zegt korpschef Paul Claes. “Ook in het centrum van Overpelt, waar de snelheidslimiet op 30 km/uur staat, wordt door ons gecontroleerd. Tot op heden hebben we in onze zone het geluk gehad dat er nog geen ernstige ongevallen met schoolgaande kinderen gebeurd zijn, maar ik denk dat we dat geluk ook voor een deel zelf afdwingen.”

Wijkagenten
Maar lang niet alle Limburgse politiezones zijn dus overtuigd van die repressieve aanpak. In de zone Limburg Regio Hoofdstad, waaronder ook Hasselt valt, wordt er nooit gecontroleerd in de zones 30. “Een bewuste keuze”, zegt woordvoerster Dorien Baens. “De zone 30 wordt niet zo heel goed gerespecteerd, dat weet iedereen. Maar de gevolgen van een snelheidsovertreding in zo'n zone zijn wel erg zwaar als je het vergelijkt met de ernst van de feiten. Van zodra je een gecorrigeerde snelheid van 51 km/uur rijdt, ben je je rijbewijs kwijt. Wij denken dat er eerst een mentaliteitswijziging moet gebeuren. Dat doe je niet door iedereen op de bon te zwieren, maar door in te zetten op preventie. We geloven nogal sterk in de smileyborden, gecombineerd met onze wijkagenten aan de schoolpoort. Zij kunnen mensen direct aanspreken op onder andere hun snelheid.”

Dynamische borden
Wim Dries, burgemeester van Genk en voorzitter van de politieraad van Limburgs grootste zone Carma, ziet ook niet meteen heil in het massaal beboeten van overtreders. “Ik geloof meer in een ketenaanpak, waar we in Limburg heel sterk in zijn. Zo hebben we vanaf 2014 eerst geïnvesteerd in de infrastructuur, zodat de snelheid vanzelf wordt teruggedrongen. Vorig jaar hebben we een nieuw systeem opgezet waarin we samen met de scholen twee weken preventief werken. Daarna komen we onaangekondigd terug en zullen we boetes uitschrijven als dat nodig is.”

Maar die nadruk op preventie is volgens Dries niet de enige reden waarom er in Limburg zo weinig boetes worden uitgeschreven. “Ik denk dat ook andere factoren meespelen. Limburg is veel minder verstedelijkt dan andere provincies. In steden als Antwerpen, Gent en Brugge zijn er gewoon meer zones 30. Bovendien is in Limburg samen met Infrax vanaf het begin massaal geïnvesteerd in dynamische verkeersborden, waardoor de snelheidsbeperking enkel geldt wanneer er kinderen op de weg zijn. Wij controleren dus
ook nooit buiten de schooluren, wat elders met vaste camera's misschien wel gebeurt. En dan zit je snel aan duizenden boetes.”

Mobiliteitsexpert Dirk Lauwers (Universiteit Antwerpen): "Zonder repressie heeft zone 30 geen nut"

Antwerpen - Volgens mobiliteitsexpert Dirk Lauwers (Universiteit Antwerpen) is een zone 30 zonder boetes nutteloos. “Zonder repressie heeft de invoering van een zone 30 geen nut. Dan wordt de maatregel al heel snel uitgehold.”

“Er is een grote noodzaak aan zones 30 als veilige eilanden voor fietsers en voetgangers”, zegt professor Lauwers. “Zo kunnen ouders er op vertrouwen dat hun kinderen veilig naar school kunnen fietsen. In die zin is dit niet alleen een verkeersveiligheidsdiscussie, maar ook een mobiliteitsvraagstuk”

“Zachte weggebruikers die door een voertuig met een snelheid van 30 km/uur worden aangereden, hebben 95 procent overlevingskans. Bij 50 km/uur daalt die overlevingskans tot 55 procent.”

“Daarom zouden we de snelheid in de bebouwde kom standaard naar 30 km/uur moeten brengen, en enkel in geval van uitzondering naar 50 km/uur met vrijliggende fietspaden”, zegt de expert van de UAntwerpen. “Dat vergt wel een volgehouden en consequent beleid, inclusief boetes. Zonder repressie heeft de invoering van zones 30 geen nut.”

Stef Willems (BIVV): "Snelheid moet gehandhaafd worden"

Brussel - “De snelheid in een zone 30 moet gehandhaafd worden”, zegt het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid (BIVV). “Anders dreigt een zone 30 een vals veiligheidsgevoel te geven.”

“Zeven procent van alle letselongevallen in Vlaanderen gebeuren nog altijd in een zone 30 (of minder), terwijl er niet zoveel zones 30 zijn”, zegt BIVV-woordvoerder Stef Willems. “De zone 30 is er met een bepaalde veiligheidsreden gelegd en heeft uiteraard geen zin als de snelheid niet gerespecteerd wordt. Wat ons betreft moet er dus gehandhaafd worden. Zeker in de buurt van scholen waar veel kwetsbare weggebruikers zich in het verkeer begeven. We pleiten ook voor nog meer dynamische borden, zodat de snelheid na school terug naar 50 km/uur kan. Met zo'n dynamisch bord worden de snelheidsregimes realistischer en geloofwaardiger.”

Timmie VAN DIEPEN, HBVL © 2017, Mediahuis